Motorlu araçlarda ateşleme sisteminin doğru çalışması için avans ayarı büyük önem taşır. Avans ayarı, bujinin ateşleme zamanlamasının ayarlanmasıdır. Yanma odasındaki hava-yakıt karışımının tam verimli şekilde tutuşabilmesi için bu ayarın doğru yapılması gerekir.
Avans ayarı, bujinin ateşleme zamanlamasının silindir içindeki pistonun üst ölü noktaya (ÜÖN) ulaşmadan önce yapılmasıdır. Yani, buji ateşlemesi piston henüz üst noktaya gelmeden gerçekleşir.
Bunun nedeni, yakıt-hava karışımının tam olarak tutuşup yanması için belirli bir süreye ihtiyaç duymasıdır.
Erken ateşleme (avanslı ateşleme): Buji, piston ÜÖN’ye gelmeden ateşleme yapar.
Geç ateşleme (retardeli ateşleme): Buji, piston ÜÖN’yi geçtikten sonra ateşleme yapar.
Doğru avans ayarı, motorun verimli çalışmasını, yakıt tüketiminin optimize edilmesini ve performansın artmasını sağlar.
Avans ayarı, genellikle distribütörlü ateşleme sistemine sahip araçlarda manuel olarak ayarlanır. Günümüzdeki modern araçlarda bu ayar ECU (Elektronik Kontrol Ünitesi) tarafından otomatik olarak yapılır.
Avans Ayarı Bozuk Olursa Ne Olur?
Avans ayarının bozuk olması, genellikle içten yanmalı motorlarda ateşleme sistemine ilişkin bir konudur.
Özellikle benzinli motorlarda, buji ateşleme zamanlamasının doğru şekilde ayarlanması çok önemlidir.
Erken Ateşleme (Fazla Avans)Motorda vuruntu olur.
Yakıt tüketimi artar.
Motor aşırı ısınabilir.
Buji ve pistonlar zarar görebilir.
Geç Ateşleme (Az Avans)Motor çekişten düşer.
Egzozdan siyah duman çıkar.
Yakıt verimsiz yanar, performans düşer.
Motor zor çalışır, özellikle soğuk havalarda marş problemi yaşanabilir.
Avans ayarı bozuksa uzun vadede ciddi motor hasarları oluşabilir.
Avans Ayarı Kaç Derece Olmalı?
Avans ayarı sorusunun cevabı, motorun tipine, motor devrine, kullanılan yakıta ve üretici tavsiyelerine göre değişir.
Ancak genel olarak bazı ortalama değerlerden ve temel bilgilerden bahsedebiliriz.
Benzinli Motorlar: 8° - 12° BTDC (ÜÖN’den önce)
Dizel Motorlar: 15° - 25° BTDC (daha yüksek sıkıştırma oranı nedeniyle)
LPG’li Araçlar: Benzinliye göre 2° - 4° daha fazla avans gerekebilir.
Her aracın kataloğunda ideal avans derecesi belirtilir. Bu değerlerin dışına çıkılmamalıdır.
Avans Ayarı Derecesini Etkileyen FaktörlerAvans derecesi, aşağıdaki faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterir:
Motor tipi (benzinli, dizel, LPG’li)
Yakıt kalitesi (oktan sayısı, setan sayısı)
Ateşleme sistemi (distribütörlü, elektronik ateşleme)
Motor devri (yüksek devirde daha fazla avans gerekebilir)
Hava sıcaklığı ve yüksekliği
Avans Ayarı Motora Zarar Verir mi?
Evet, avans ayarı yanlış yapılırsa motora ciddi zararlar verebilir. Ateşleme zamanlaması, motorun verimli ve güvenli çalışması için çok kritik bir ayardır.
Yanlış ayarlanmış avans, kısa vadede performans sorunlarına, uzun vadede ise motorun mekanik parçalarında kalıcı hasarlara neden olabilir.
Ancak doğru ayarlanmış avans, motor performansını artıracaktır.
Avans ayarı, motorun sağlıklı çalışması için kritik bir ayardır. Yanlış avans ayarı yakıt tüketimini artırır, performansı düşürür ve motor ömrünü kısaltır.
Özellikle distribütörlü eski araçlarda bu ayarın düzenli kontrol edilmesi gerekir. Modern araçlarda ise ECU otomatik olarak avansı ayarladığı için ekstra müdahaleye gerek yoktur.
Eğer aracınızda vuruntu, çekiş düşüklüğü veya aşırı yakıt tüketimi gibi sorunlar varsa, avans ayarını kontrol ettirmenizde fayda var.
PratikAraba, aracınızın bakım ve onarımında sizden onay almadan işleme başlamaz ve yapılan tüm bakım işlemlerini 4077 sayılı Tüketici Koruma Kanunu kapsamında garantili ve yazılı olarak gerçekleştirir.
Periyodik bakım ve onarımlarda
PratikAraba servisini tercih ettiğinizde
www.pratikaraba.com/periyodik-bakim.html a tıklayarak ya da
mobil aplikasyon sistemi ile aracınızın periyodik bakımda değişen malzemelerini ve sonraki bakım kilometre ve zamanını görebilmeniz mümkündür.
Lastik Üzerindeki Harf ve Rakamların Anlamları Nedir?Motor Kulağı Arızası Nasıl Anlaşılır?Adaptif Cruise Control Nedir?