Otomotiv dünyası, son yıllarda güvenlik ve sürüş konforunu radikal bir şekilde artıran Gelişmiş Sürücü Destek Sistemleri (ADAS) ile büyük bir dönüşüm yaşıyor.
Artık araçlarımız sadece mekanik harikalar değil, aynı zamanda karmaşık elektronik sistemlerle donatılmış, sürekli çevresini "gözlemleyen" akıllı platformlar haline geldi.
ADAS kalibrasyonu, aracınızın "gözlerinin" ve "beyninin" doğru bir şekilde senkronize edilmesi işlemidir.
Aracınızın ön camındaki kamera, ön ızgaradaki veya tamponlarındaki radar / lidar sensörleri, etrafındaki dünyayı sürekli olarak tarar. Bu sensörler, yayaları, diğer araçları, şerit çizgilerini ve yol işaretlerini tanımlamak için veri toplar.
Toplanan bu ham veri, araçtaki bir bilgisayar tarafından işlenir ve sürücüyü uyarmak veya aracı otomatik olarak kontrol etmek (frenleme, direksiyon düzeltmesi gibi) için kullanılır.
İşte kalibrasyonun önemi tam da bu noktada başlar. Farınızı değiştirdiğinizde nasıl ki ışık hüzmesinin yüksekliği ve yönü ayarlanıyorsa, ADAS sensörlerinin de "bakış açısı"nın doğru olması gerekir.
Ön Cam Değişimi: Ön camdaki kameranın yapıştırıldığı nokta milimetrik hassasiyetle belirlenmiştir. Yeni bir cam takıldığında, kameranın açısı birkaç milimetre bile değişse, sistem yolu olduğundan daha yakın veya daha eğimli görebilir. Bu da, gereksiz fren uyarılarına veya sistemin hiç çalışmamasına neden olabilir.
Ön Tampon Onarımı / Değişimi: Radar sensörü genellikle ön tamponda veya ızgarada bulunur. Bir çarpışma sonrası tampon onarıldığında veya değiştirildiğinde, sensörün yeri ve açısı bozulabilir. Kalibrasyon, sensörün tam olarak düz ve doğru yöne bakmasını sağlar.
Süspansiyon İşlemleri: Aracın yüksekliğini değiştiren bir süspansiyon tamiri veya modifikasyonu, sensörlerin ufuk çizgisine olan açısını değiştirebilir.
Çarpışma Önleme Sistemi Sensörleri Ne İşe Yarar?
Çarpışma Önleme Sistemi, ADAS'ın belki de en hayati parçasıdır. Bu sistem, öndeki bir araca, yayaya veya herhangi bir engele çarpma riski oluştuğunda devreye girerek çarpışmayı önlemeyi veya etkisini azaltmayı hedefler. Bu işlevi yerine getirmek için genellikle iki ana sensör birlikte çalışır:
Radar Sensörü: Genellikle ön ızgarada veya markanın ambleminin arkasında bulunur. Radar, radyo dalgaları gönderip yansımalarını analiz ederek çalışır.
Büyük avantajı, yağmur, kar, sis gibi olumsuz hava koşullarından etkilenmemesi ve nesnelerin gerçek hızını ve mesafesini yüksek doğrulukla ölçebilmesidir. Sistem, sizin hızınızı ve öndeki aracın hızını karşılaştırarak bir çarpışma riski olup olmadığını hesaplar.
Kamera: Ön camın iç üst kısmına entegre edilmiştir. Kamera, görüntü işleme yazılımları kullanarak şerit çizgilerini, yol işaretlerini, yayaları, bisikletlileri ve diğer nesneleri tanımlar. Radarın tespit ettiği bir cismin ne olduğunu (örneğin, bir kamyon mu yoksa bir geyik mi) anlamak kameranın işidir.
Bu iki sensör, sensör füzyonu adı verilen bir teknikle birlikte çalışır. Yani, araç beyni hem radarın hem de kameranın verilerini birleştirerek çok daha güvenilir ve kesin bir senaryo oluşturur.
Sistem bir risk tespit ettiğinde üç aşamalı bir tepki verir.
Görsel ve İşitsel Uyarı: Öncelikle sürücüyü sesli uyarılar ve gösterge panelinde yanıp sönen ikazlarla uyarır.
Hafif Fren Darbeleri: Sürücü tepki vermezse, sistem frenlere kısa ve hafif müdahaleler yaparak sürücüyü uyarmaya devam eder.
Otomatik Tam Frenleme: Çarpışma kaçınılmaz görünüyorsa ve sürücü hala müdahale etmiyorsa, sistem aracı tamamen durdurmak için maksimum fren gücünü uygular.
Çarpışma Önleme Sistemi Sensörlerinin Kalibrasyonu Nasıl Yapılır?
Kalibrasyon, son derece hassas ve prosedüre dayalı bir işlemdir. Araç üreticisinin ya da
PratikAraba gibi konusunda uzman servislerin belirlediği talimatlara harfiyen uyulması gerekir. İki temel kalibrasyon yöntemi vardır.
Statik KalibrasyonBu yöntem, bir servis ortamı gerektirir. Araç, tamamen düz bir zemine yerleştirilir. Belirli bir mesafede, sensörün tam karşısına, üreticinin belirttiği ölçülere uygun kalibrasyon hedefi / panosu yerleştirilir. Bu pano, sensörün "görmesi" gereken desenleri (dikdörtgenler, çizgiler) barındırır.
Radar Kalibrasyonu: Radar sensörünün önüne, metal bir plaka gibi özel bir hedef konur. Özel bir tanıtım aleti kullanılarak sensöre "bakış açısını ayarlaması" komutu verilir. Sensör, hedefe olan mesafeyi ve açıyı ölçerek kendi konumunu doğrular ve gerekli yazılımsal düzeltmeleri yapar.
Kamera Kalibrasyonu: Kamera kalibrasyonu için daha karmaşık bir hedef panosu kullanılır. Araçtaki tanıtım bilgisayarı, kameranın bu panoyu nasıl gördüğünü analiz eder. Görüntüdeki çarpılma, açı kayması gibi hataları tespit ederek kameranın yazılımında düzeltmeler yapar ve "ufuk çizgisi"ni doğru bir şekilde ayarlar.
Dinamik KalibrasyonBazı araç modellerinde, kalibrasyonun son aşaması veya tamamı yolda yapılır. Teknisyen, aracı belirli bir hızda (genellikle 50-80 km/s aralığında), düz ve iyi işaretlenmiş bir yola çıkarır.
Araçtaki sistem, kamera ve radar verilerini kullanarak şerit çizgilerini, yol kenarındaki nesneleri ve diğer araçları izleyerek kendi konumunu ve açısını otomatik olarak kalibre eder. Bu işlem, sistemin gerçek dünya koşullarında doğru çalıştığından emin olmak için yapılır.
Park Sensörleri Neden Bazen Hatalı Ölçüm Yapar?
Park sensörleri, özellikle sıkışık park alanlarında hayat kurtarıcıdır. Ancak bazen yanlış alarm verebilir veya hiç alarm vermeyebilirler.
Kirlilik: Park sensörleri, aracın ön ve arka tamponuna gömülü küçük düğmeler şeklindedir. Bu sensörlerin üzeri çamur, kar, buz veya kalın bir toz tabakasıyla kaplandığında, gönderdikleri ultrasonik ses dalgaları bloke olur veya yanlış yansır. Bu da sürekli "sürekli bip" sesi (engel çok yakın uyarısı) veya hiç ses çıkmaması şeklinde sonuçlanır.
Fiziksel Hasar / Hatalı Montaj: Küçük bir çarpma, sensörü içeri doğru itebilir veya açısını bozabilir. Aynı şekilde, tampon değişimi sonrası sensör yuvasına tam oturmamış veya yanlış açıyla monte edilmiş olabilir.
Dış Etkenler ve Yanıltıcı Yüzeyler: Sensörler bazen "hayalet engeller" tespit edebilir. Bunun nedeni, yağmur suyunun, yoğun buğunun veya doğrudan güneş ışığının sensör üzerinde yarattığı etkiler olabilir. Ayrıca, çok yumuşak yüzeyler veya sensörün ultrasonik dalgalarını garip bir şekilde yansıtan belirli açıdaki yüzeyler de yanlış alarmlara neden olabilir.
Sistem Arızası: Nadir de olsa, sensörün kendisinin arızalanması, kablolarda kopukluk veya kontrol ünitesinde bir sorun yaşanması mümkündür.
ADAS sistemleri, modern otomobilleri giderek daha güvenli hale getiren devrim niteliğinde teknolojilerdir. Ancak bu sistemlerin güvenilirliği, onların "doğru görmesine" yani düzenli ve doğru şekilde kalibre edilmesine bağlıdır.
PratikAraba, aracınızın bakım ve onarımında sizden onay almadan işleme başlamaz ve yapılan tüm bakım işlemlerini 4077 sayılı Tüketici Koruma Kanunu kapsamında garantili ve yazılı olarak gerçekleştirir.
Periyodik bakım ve onarımlarda
PratikAraba servisini tercih ettiğinizde
www.pratikaraba.com/periyodik-bakim.html a tıklayarak ya da
mobil aplikasyon sistemi ile aracınızın periyodik bakımda değişen malzemelerini ve sonraki bakım kilometre ve zamanını görebilmeniz mümkündür.
Periyodik Araç Bakımı Nedir?Araç Bakımı Kaç Km'de Yapılır?Araç Periyodik Bakımı Nerede Yapılır?